تاثیر و اهمیت زاویه در تیراندازی
تاثیر و اهمیت زاویه در تیراندازی – میثم کماسایی

تاثیر و اهمیت زاویه در تیراندازی

جمع آوری ،ترجمه و تنظیم : میثم کماسایی

اهمیت زاویه در تیراندازی
مدرسه فیلدتارگت

در این مقاله سعی داریم در خصوص یکی از متغیرهای مهم در تیراندازی بنام زاویه یا شیب بپردازیم و تاثیر آن در نقطه برخورد پرتابه را بررسی نماییم .

 هنگامیکه در زاویه شلیک می کنید مشکلی فیزیکی در وضع حرکت گلوله بوجود می آید، که سبب می شود گلوله ها نسبت به همان مسافت در افق ، به جایی بالاتربرخورد کنند که در اصلاح به آن سر کردن ساچمه و گلوله گفته می شود.

تیراندازی زاویه دار چیزی است  که  غالبا  هر  شکارچی در زمان شکار در زمینهای شیبدار کوهستانی آن را تجربه می کند.همچنین  تیراندازان فیلد تارگت ،به خوبی  می دانند  که  اگر هدف آنها پایین و یا بالای سطح افق باشد، آنها  باید در نقطه  پایین تری هدف گیری کنند، تا ساچمه به هدف اصابت کند.این به سبب تاثیر نیروی جاذبه است .

زمانیکه  تفنگمان را در 100 یارد (در سطح صاف) تنظیم میکنیم (اصطلاحا صفر میکنیم)، قدرت بالای جاذبه، پرتابه را به سمت پایین می کشد.و ما در واقع خط مستقیم لوله سلاح (فرضی) را نسبت به خط دید (دوربین) را به گونه ای تنظیم کرده ایم که پرتابه پس از متاثر شدن از جاذبه و افت ناشی از آن درست به هدف برخورد کند .

ترسیم صحیح تراجکتوری پرتابه :

در ترسیم منحنی تراجکتوری پرتابه توسط نرم افزارها فاصله نقطه برخورد با محور دید ملاک ترسیم منحنی قرار می گیرد و این باعث یک ذهنیت اشتباه شده است که تصور می شود زمانیکه پرتابه از لوله تفنگ  بیرون می آید به  سمت بالا قوس برمی دارد و سپس به سمت مرکز هدف به پایین می آید!

عکس زیر آن اتفاقی است که در خصوص منحنی تراجکتوری ساچمه و وضعیت آن نسبت به خط دید تصور می شود اما این تنها یک باور اشتباه است

اما در واقع تصویر زیر اتفاقی است که رخ می دهد

تاثیر جاذبه :

همانگونه که در تصویر زیر می بینید،زمانیکه در سربالایی و یا سراشیبی شلیک می کنیم (بالا و یا پایین زاویه) قدرت و تآثیر جاذبه بر روی پرتابه کمتر می شود،اما طبلک ارتفاع بر مبنای شلیک در سطح صاف تنظیم می شود و نیاز به پیشگیری در هدفگیری بوجود می آید .

کاهش سطح گرانشی منجر به صاف تر شدن  قوس و منحنی سیر پرتابه خواهد شد و به جایی بالاتر از آنچه نشانه گرفته ایم برخورد خواهد کرد. ضروری است، زمانیکه به سمت بالا و یا پایین یک زاویه شلیک می کنیم ،شلیک حدسی را متوقف کنیم و فاصله مستقیم (سطح گرانش) و فاصله شیب (واقعی) به سمت هدف را بدست بیاوریم.

محاسبه فاصله مستقیم امر مشکلی نیست. معادله ای ساده که شما رابه هدف بسیار نزدیک می کند .درهرحال ،سه روش برای بدست آوردن آن وجود دارد،و یکی از آنها از دیگر روشها دقیقتر است .اولین و بهترین روش، بنام تفنگدار “Rifleman “نامیده می شود.

مثال : زمانیکه نقشه بردار،برای اهداف نقشه کشی با استفاده از دوربین مهندسی که زاویه سنج طول یاب است به سمت هدف مهندسی خود نگاه می کند.این وسیله به نقشه بردار میگوید که زاویه او تا هدف چقدر است.هدف او بدست آوردن قاعده مثلث ویا فاصله سطح صاف است.از اینرو،علم هندسه ساده به میان می آید.نقشه بردار، زاویه هایی که دریافت کرده است را، یادداشت می کند و سپس به کتاب داده ها یش مراجعه میکند وعدد کسینوس  آن زاویه ها را بدست می آورد و سپس آنها را درفاصله شیب  ضرب می کند.                             

مثال :

فاصله واقعی (شیب) تیرانداز تا هدف در زاویه 30 درجه برابر است با 500 یارد . عدد کسینوس آن 0.87 است . برای بدست آوردن فاصله مستقیم (سطح گرانش) یا سطح زیرین مثلث شما می توانید عدد کسینوس 0.87 را در 500 یارد ضرب کنید ( 435=500×0.87) و این فرمول فاصله درست و تنظیم شده را به شما می دهد . گویی شما در روی یک سطح صاف در مسافت 435 متری تیراندازی می  کنید 

جدول کسینوس زاویه

برای یک تیرانداز آماتور ، در ابتدا این خط سیر پرتابه مهم به نظر نمی رسد ، اما همانطور که می دانید، برای یک تیرانداز با تجربه منحنی پرتابه وهمچنین زاویه ای که هدف بر روی آن قرار دارد.

آنقدر هم سخت به نظر نمی رسد و وقتی اعمال ریاضی درست انجام شود ، یک شلیک برای یک هدف کافی خواهد بود.

اهمیت زاویه در تیراندازی

ارتش آمریکا همانند دیگر کارگزاریها تمام تیر اندازهای دقیق نیمه ماهر(تفنگدار درجه 3) را  آموزش می دهد ،که چگونه فاصله جاذبه تا هدف را تنظیم و تصحیح کنند.شیوه اصلی در این رویکرد ،  استفاده از یک نقاله (زاویه سنج)،یک نخ یا سیم ،وگیره کاغذ.ابتدا نخ را به وسط نقاله گره  می زنند و  سپس  گیره  کاغذ را به نخ می اندازند و آن را سنگین می کنند ، زمانیکه تیرانداز نیمه ماهر به سمت هدف نشانه می گیرد نقاله را به همراه نخ سنگین شده در امتداد یک خط با لوله تفنگ قرار می دهد.سپس تیرانداز باید با دقت نقاله و نخ را بگیرد و زاویه ای را که در آن قرار دارد را بدست بیاورد.وبعد از آن به یادداشت ها و داده ها و اطلاعات مراجعه کند و عدد کسینوس را در فرمول ریاضی قرار دهد .

امروزه شیوه های ساده تر،سریعتر و با اطمینا ن تری برای بدست آوردن عدد کسینوس وجود دارد و آن دستگاه نمایشگر کسینوس زاویه است که بوسیلۀ شرکت طراحی ابزار اسنایپر4 ساخته شده است(عکس زیر) .

  

دستگاه نمایشگر کسینوس زاویه ،وسیله ای است که به صورت گسترده ای پذیرفته شده است و بوسیلۀ ارتش ها چه در آمریکا وچه در دیگر نقاط جهان مورد استفاده قرار می گیرد ، همینطور برای شکارچیان و تیراندازانی که در زمینهای شیب دار کوهستانی به تیراندازی می پردازند. ابزار دقیق بسیار محکم هلالی شکلی ،که از آلمینیومی که در ساخت هلیکوپتر از آن استفاده می شود ساخته شده.این وسیله بر روی تفنگ و یا بر روی دوربین آن نصب می شود.

زمانی که خواستید این وسیله را نصب کنید تفنگ را بوسیله تراز در امتداد افق تراز کنید و دستگاه نمایشگر کسینوس زاویه را بر رود صفر بگذارید و اطمینان پیدا کنید که با لوله تفنگ همچنان در یک سطح قرار داشته باشد و علامت شاخص بر روی کسینوس عدد صفر باشد. زمانیکه این کار انجام شد،شما آ ماده به کار هستید. پس مراحل استفاده به این صورت است:

1.هدف را در نظر بگیرید.2.فاصله تا هدف را یا با استفاده از فاصله یاب لیزری و یا بوسیلۀ عدسی دوربین بدست بیاورید.3.به سمت هدف نشانه میگیرید و سپس نمایشگر کسینوس زاویه را که در کنار تفنگ است نگاه کنید.4.عدد کسینوس را در فاصله ضرب کنید تا فاصله صحیح و تنظیم شده را به شما بدهد.

البته می توانیم از ابزارهای دستی پیش بینی وضع هوا استفاده کنیم تا دقیقترین شیوه در تعیین نقطه برخورد را استفاده کرده باشیم.

داده های جوی (رطوبت،فشار و دمای هوا )را بدست بیاورید و در نرم افزار ها قرار دهیم و نتایج را مکتوب شده به همراه داشته باشیم.داده های جوی سرعت حرکت پرتابه را دقیقتر و قوس حرکتی آن را با دقت بیشتری مشخص میکنند استفاده از این نرم افزارها گاهی تا 8 درجه در زاویه دقیقتر است.

برخی از انواع دستگاه های زاویه سنج یا نشانگرهای کسینوس زاویه :

با آرزوی تیراندازی های موفق برای شما

میثم کماسایی

منابع :

  1. مقاله تنظیم زاویۀ تیراندازی و اثرات نیروی جاذبه بر آن از رابرت برین  
  2. مقاله Angle Shooting Made Easy
  3. http://www.slopedoper.com/about.html