تاثیر قطر عدسی شیئی ( Objective Lens) روی تیراندازی

زمان آن رسیده است که یک دوربین نو برای تفنگتان بخرید. شاید بزرگنمایی بیشتری می‌خواهید. بزرگتر همیشه بهتر است، این طور نیست؟ شاید در برخی از موارد بهتر باشد ولی در مورد دوربین تفنگ، موضوع کمی پیچیده است.

انتخاب سایز دوربین 

وقتی به دنبال دوربین جدیدی می‌گردید، به احتمال زیاد اعداد و ارقام زیادی می‌بینید که دوربین را توصیف می‌کنند. به عنوان مثال؛ 50×10-3.5 دو شماره اول از چپ نشان دهنده بزرگنمایی و قدرت عدسی هستند. شماره آخر قطر عدسی شیئی را نشان می‌دهد. در این دوربین خاص، سایز عدسی شیئی 50 میلیمتر است.

در این مبحث، تمام عدسی‌ها با سایز 50 میلیمتر یا بیشتر را عدسی‌های شیئی بزرگ خواهیم شمرد.

چشم انسان و دوربین تفنگ

قبل از آنکه بگوییم آیا عدسی شیئی 50 میلیمتری برای شما مناسب خواهد بود یا نه، باید راجع به چشم‌های شما صحبت کنیم. متأسفانه دوربین شکاری شما فقط می‌تواند به خوبی چشم‌های شما باشد.

چرا؟

خروجی منظر چشمی  exit pupil

exit pupil = قطر دوربین بر حسب میلیمتر ÷ میزان بزرگنمایی.

مقاله  exit pupil (بهروز صیاد)

چرا exit pupil برای شما مهم است؟ چشم انسان برای وارد کردن نور از مردمک خود استفاده می‌کند. یک چشم بی‌عیب انسان می‌تواند از 2 میلیمتر تا 9 میلیمتر گشاد شود. توجه کنید که این یک چشم کاملاً سالم و بی‌عیب است. چشم یک انسان میانسال به طور متوسط فقط از تقریباً 4 میلیمتر تا 8 میلیمتر گشاد می‌شود.

اگر exit pupil دوربین شما از گشادی مردمک چشم شما بزرگتر باشد، تصویر واضحی نخواهید دید. بسته به اختلاف exit pupil و مردمک شما، ممکن است تصویر را محو ببینید یا آن را کم‌نور ببینید.

چرا دوربینی با عدسی شیئی بزرگ انتخاب کنیم؟

انتخاب یک عدسی شیئی بزرگ فواید زیادی دارد. از جمله دلایلی که قطر بزرگ عدسی می‌تواند برای شما مناسب تر باشد، عبارتند از:

1- تیراندازی لانگ رنج

2- شرایط کم نور

3- بزرگنمایی بیشتر با کم شدن نور

4- انعطاف‌پذیری بیشتر با exit pupil بزرگتر

5- گستره دید وسیع‌تر

6- کیفیت تصویر بهتر در بزرگنمایی‌های بیشتر

از جمله کسانی که کیفیت تیراندازیشان ممکن است با استفاده از عدسی شیئی بزرگ بهبود یابد افراد دارای آسیب‌های بینایی هستند، مانند تنبلی چشم یا آسیب‌های مربوط به تمرکز و فوکوس چشم. کسانی که به راحتی قادر به تمرکز چشم نیستند خواهند دید که استفاده از عدسی بزرگتر ناتوانی چشم آنها برای تمرکز را جبران می‌کند.

اگر می‌خواهید عدسی شیئی بزرگی را انتخاب کنید، توجه کنید که این عدسی‌ها نقاط منفی هم دارند.

برخی از نقاط منفی این عدسی‌ها عبارتند از :

1- وزن بیشتر

2- می تواند نحوه اتصال دوربین به سلاح را به مخاطره بیندازد

3- همترازی سخت تر چشم با مرکز دید دوربین

4- می تواند خاک و آلودگی بیشتری در شرایط محیطی سخت جمع کند

5- گران تر است

6- نیاز به پایه بزرگتر دارد

نکته دیگری که هنگام خرید یک عدسی شیئی بزرگ باید به آن توجه کرد اندازه قسمتی از دوربین به نام objective bell است. به محفظة فلزی که عدسی شیئی در آن قرار می‌گیرد و نسبت به وسط دوربین پهن‌تر است و برای محافظت از عدسی شیئی طراحی شده است، objective bell گفته می‌شود. این قسمت از دوربین گاهی به دلیل اندازه بزرگ آن در سوار کردن دوربین روی تفنگ مشکل ایجاد می‌کند، چون قسمت زیرین آن به اسلحه برخورد می‌کند. 

آیا سایز بزرگتر عدسی شیئی همیشه بهتر است؟

عدسی‌های شیئی بزرگ همیشه بهترین انتخاب نیستند. ممکن است اسلحه شما را سنگین کنند و حالت و سبک تیراندازی شما را مختل کنند. اغلب مجبور می‌شوید دوربین را دورتر از محل قرارگیری چشم خود سوار کنید که تعادل کلی اسلحه را به هم می‌زند. دوربین‌های کوچکتر معمولاً این مشکل را ندارند.

اگر شما در شرایط کم‌نور یا از فاصله‌های خیلی دور شکار و تیراندازی نمی‌کنید و یا یک تیرانداز فیلد تارگت یا بنچ رست نیستید که نیاز به تشخیص میلیمترها داشته باشید ، احتمالاً نیازی به عدسی شیئی بزرگ ندارید. در بسیاری از شکارها در روشنایی روز و فاصله متوسط، عدسی شیئی متوسط از عدسی شیئی بزرگ خیلی مفیدتر است.

کیفیت عدسی مهم است

نکته مهم دیگر در هنگام انتخاب دوربین کیفیت شیشه عدسی دوربین است. تولید کنندگانی هستند که دوربین‌هایی با کیفیت شیشه بالا تولید می‌کنند که از دوربین‌های بزرگتر با کیفیت شیشه پایین بهتر عمل می‌کنند. عدسی بسیاری از دوربین‌های سایز متوسط دارای روکش با کیفیتی هستند که برای به حداقل رساندن شکست مجدد نور طراحی شده‌اند و از دوربین‌های دارای عدسی شیئی بزرگ بهتر عمل می‌کنند.

عدسی شیئی جزئی از دوربین شما است که قیمت آن به طور مستقیم مشخص کننده عملکرد آن است. با پیشرفت تکنولوژی در زمینه فیلترها و روکش‌ها (کوتینگ) مانند پولاریزاسیون و روکش‌های ضدانعکاس، ممکن است عدسی شیئی شما به جای سایز بزرگتر فقط نیاز به شیشه باکیفیت‌تر داشته باشد. اگر نتوانید دوربینی پیدا کنید که دارای پولاریزاسیون فابریک باشد، شرکت‌هایی هستند که فیلترهای پولاریزاسیونی تولید می‌کنند که می‌توانید در دوربین خود استفاده کنید. از اینکه کیفیت دید شما با فیلتر نوری چقدر بهتر می‌شود، شگفت‌زده خواهید شد.

چه نوع دوربینی باید انتخاب کرد؟

دست آخر، انتخاب سایز مناسب عدسی شیئی به سبک شکار و دید چشمان شما بستگی دارد. اگر چشمتان ضعیف است و می‌خواهید در شرایط کم‌نور شکار کنید، عدسی شیئی بزرگ می‌تواند تا اندازه‌ای ضعف طبیعی شما را جبران کند. اگر بینایی شما نسبتاً خوب است، به ندرت در نور کم تیراندازی می‌کنید یا می‌خواهید قرار گیری گونه‌های شما روی قنداق هنگام هدف‌گیری طوری باشد که راحت‌تر باشید، عدسی شیئی بزرگ مانع از عملکرد بهترتان هنگام تیراندازی خواهد شد.
بزرگترین عامل در انتخاب عدسی شیئی بزرگ ممکن است وزن باشد. اگر از شکارچیانی هستید که برای شکار از مسیرهای صعب‌العبور رد می‌شوید و دوست دارید چند کیلومتر کوهنوردی کنید، شاید نتوانید یک دوربین سنگین به همراه وسایل دیگر با خود حمل کنید. علاوه بر این، نگه داشتن یک تفنگ خیلی سنگین ممکن است برای افرادی که جثه کوچکی دارند، زنان و بچه‌ها غیرممکن باشد. همه این موارد را باید هنگام خرید یک دوربین دارای عدسی شیئی بزرگ مدنظر قرار داد.